پرندگان در ایران

پرندگان در ایران

طبق اطلاعات موجود 514 گونه پرنده در ایران وجود دارد که می توان آنها را به ترتیب زیر تقسیم بندی کرد: 
- 324 گونه پرنده در ایران زاد و ولد می کنند. 
- 81 گونه زمستان گذرند. 
- 5 گونه خارج از فصل جفت گیری به سواحل جنوبی می آیند. 
- 37 گونه به صورت اتفاقی دیده می شوند. 
-13 گونه وضع نامشخصی دارند. 
4 گونه از خارج وارد- و شاید به طور عمد- در طبیعت رها شده اند. 
درمیان 323 گونه بومی، 100 گونه کاملاً بومی اند، 86 گونه در بعضی قسمتهای ایران بومی هستند ولی ممکن است در قسمت های دیگر کشور تابستان گذر یا مهاجرعبوری باشند، 78 گونه تابستان گذر و خیلی از آنها مهاجر عبوری هستندکه درزمستان دیده نمی شوند و 59 گونه در بعضی از قسمت های کشور تابستان گذر و درقسمت های دیگر زمستان گذرند (فیروز، 1378، ص 224). 
پرندگان ایران در، 19 راسته و 64 خانواده جای گرفته اند. 
ازمیان پرندگان بومی حدود 250 گونه در اصل متعلق به مناطق جغرافیایی دیگرب.ده اند که در آن نقاط تکامل یافته و سپس در قسمت هایی از ایران گسترش یافته اند که شرایط محیطی با زیستگاه اصلی آنها مطابقت داشته است.نزدیک به50 گونه از پرندگانی که در دشت ها و جنگل های نسبتاً خنک ناحیهخزر وآذربایجان یافت می شوند و در واقع به مناطق جنگلی و استپ های مرط.باروپایمعتدل و اسیا تعلق دارند و این قسم از شمال ایران حد جنوبی پراکندگی آنها را تشکیل می دهد. از بین پرندگان، دارکوب سبز، دارکوب خالدر بزرگ، دیوارخزک و الیکایی را می توان نام برد. 
در حدود 40 گونه دیگر که در اصلوابسته به جنگل های پهن برگ اروپایی معتدله هستند به طور عمده در شمال وغرب ایران در جنگل های نوای البرز،آذربایجان و زاگرس دیده می شوند. از آنجمله می توان به کبوتر جنگلی، سار،چرخ ریسک سرآبی، سهره جنگلی اشاره کرد. 
نزدیک به 30 گونه دیگر از پرندگان که مربوط به بتوه زارهای گرم منطقه مدیترانه اند، در غرب ایران به جنگل هی تنک غرب منطقه زاگرس و دامنه هایجنوبی البرزروی آورده اند که شرایط محیطی مناسبی برای زندگی آنها داشته است. به عنوان مثال دارکوب باغی، چرخ ریسک سیاه، زرده پره رخ زرد از آنجمله اند (فرهنگدره شوروی، 1377، ص 15). 
تعداد کمی از گونه های پرندگان که متعلق به استپ های گرم ترکستان وجنوب روسیه هستند فقط در استپی مشابه در شمال وشمال شرقی ایران یافت میشوند مانند چکاوک طوقی و دزدپره سر سیاه. 
همانطور که پیش تر نیز ذکر شد، حدود 4/3 وسعت ایران را سرزمین هایخشک و نیمهخشک تشکیل می دهد. این سرزمین ها شامل کورهای بزرگ، شنزارهیوسیع و کوهستانهای با پوشش گیاهای کم و پراکنده اند. پرندگانی که در اینبخش از سرزمین مابه سر می برند، بیابان دوست هستند و در سراسر پهنه وسیعکویری و بیابانی آفریقا پراکندگی دارند. از بین این پرندگان می توان ازدودک، هوبره، زاغبور، کوکر خال دار، چکاوک هدهدی و سهره صورتی نام برد. 
زاغ بور که بهطور گسترده ای در کویرهای مرکزی و شرقی ایران دیده میشود، پراکندگی محدودجهانی دارد و خارج از ایران تنها در حاشیه مرزهایغربی پاکستان گزارش شدهاست. پرندگانی که در ایران زاد و ولد ی کنند تنها45 گونه به نواحی بسیاروسیع بیابانی تعلق دارند چرا که در نواحی خشکبیابانی تعداد و تنوع گوننههای جانوری محدود است. ارتفاعات البرز و تااندازه ای شته کوه زاگرس منطقهزیست گونه های کوهستانی است که زادبوم اصلی آنها سلسله کوه های جنوب اروپا-آسیا بوده اس. در حد 15 گونه مانند هما،زاغ نوک زرد و گنجشک برفی به گروهوسیعی از جانوران تعلق دارند که از جنوباروپا تا سلسه جبال هیمالیا گسترشیافته اند. در حالی که معدودی دیگرمانند دارکوب سبز راره راه، سسک نقابدارصرفاً به جانوران هیمالیا هستندکه غربی پراکندگی آنها تا ایران می رسد. همچنین چندگونه معدود نظیر سهرهمغولی که سرزمین اصلی آنها استپ های سرد وفلات های مغولستان و تبت استفقط در ارتفاعات شمال شرقی ایران که منتهی الیه پراکندگی آنهاست دیده میشئد. 
در جنوب ایران پرندگانی یافت میشوند که اصل آفریقایی یا هندی دارند و حدشمالی پراکندگی آنها به دشت هایساحلی و دامنه های یک کوکوی خال دار کهفقط تا جنوب زاگرس گسترش دارند ودیگر حواصی زرد در حدود 20 گونه که به جانوران آفریقا و هندوستان اختصاص دارند عموماً در طول کمربند باریکی درسراسر جنوب کشور زندگی می کنند که ازمیان آنها اگرت ساحلی، باخورک کوچک،زنبور خور کوچ و سسک دم دراز را میتوان نام برد. نزدیک 30 گونه دیگراصولاً هندی هستند که منتهی الیه شمالغربی منطقه پراکندگی آنها گوشه شرقیایران را دبرمی گیرد. برای مثال میتوان به حواصل هندی، ال پشت سفید، میناو شهدخور اشاره کرد. سواحل جنوبیایران که از نظر جغرافیایی حد شمالی اقیانوس هند را تشکیل می دهد، زیستگاه مناسبی برای پرندگان دریایی ویژهاین درایی گرم را فراهم می سازد که نوکسرخ دریایی، پرستوی دریایی پشتدودی از آن جمله اند. بعضی از پرندگان مهاجراز منطقه قطبی توندرا، برخیاز منطقه تایگا جنگل های پهن برگ اروپای معتدلو غرب آسیا، گروهی از سیبریو بالخره تعدادی از استپ های ماوار خاورمیانه به ایران مهاجر می کنند.بسیاری از آنها سراسر زمستان را در ایران بی مانند در حالی که برخی تاآفریقا و هند پیش می روند و زمستان را در آن نواحی سپریمی کنند (درهشوری، 1377، ص 16). 

وضعیت زیستی و حمایتی پرندگان: 

براساس تقسیم بندی اتحادیه جهانی حفاظت، سه گونه از پرندگان ایران وضعیت بحرانی دارند: درنای سیبری، دال پشت سفید و گیلان شاه خال دار. همچنین یک گونه به نام اردک سرسفید در معرض انقراض و 12 گونه نیز آسیب پذیرتلقی شدهاند، که عبارت اند از: غاز پیشونی سفید، عروش غاز، اردک مرمری،عقاب ماهیخوار پالاس، عقاب تالابی، عقاب شاهی، دلیجه کوچک، خروس کولیدشتی، یلوهحنایی، میش مرغ، فاخته خاوری و باکلان گلو سیاه. 
این طبقه بندی از منظرجهانی صورت گرفته است چنان که ممکن است وضعیت تعدادی از گونه های موجود درایران در شرایط بحرانی باشد اما از آن جایی که در سراسر جهان چنین وضعیت یندارند نام آنها در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت قرار نگرفته است. مانند هوبره که در ایران جزو جانوران در معرض خطرهستند، اما از منظر جهانی نسلآن دچار هیچ گونه تهدیدی نیست. 
از نظر حمایتی و قوانی ملی تما پرندگان شکاری گوشت خوار حمایت شده هستند مانند: عقاب ها، کرکس ها، قوش ها، بحری،بالابان، شاهین، باز، قرقی،طرلان، سارگپه، هما، لیل، جغدها، سایر پرندگان حمایت شده عبارت اند از:پلیکان، درنا، پرستو، بلبل، سار صورتی، سسک، سینه سرخ، کبک دری، اردک مرمیو عروس غاز (سازمان حفاظت محیط زیست، 1379، ص526).

طبقه بندی جانوران

مهره‌داران

پستانداران:

آرمادیلو  • آلپاکا  • آهو  • اسب  • انسان  • باندیکوت  • ببر  • بز کوهی  • بز وحشی  • بوزینه  • بید حلزونی  • پلنگ  • جبیر  • جگوار  • جوجه‌تیغی  • خدنگ  • خرس تنبل  • خرس  • خرگوش صحرایی  • خرگوش  • خرموش  • خفاش  • خوک خاکی  • راسو  • راسوی گندناک  • راکون  • روباه پرنده  • روباه  • رودک  • سگ آبی  • سگ  • سمور آبی  • سمور  • سنجاب  • سیاه‌گوش  • شامپانزه  • شاه‌روباه  • شتر دو کوهانه  • شتر یک کوهانه  • شغال  • شوکا  • شیبر  • شیر دریایی  • شیر کوهی  • شیر  • شیطان تاسمانی  • صاریغ  • صاریغ ویرجینیا  • عنتر  • غُرم  • غژگاو  • فک  • فیل  • قاطر  • قوچ  • کاراکال  • کانگورو  • کانگوروی درختی  • کرگدن  • کفتار  • کل  • کوآلا  • گاومیش  • گراز دریایی  • گراز  • زُبّاد  • گربه شنی  • گربه کیسه‌دار  • گربه ماهیگیر  • گربه وحشی  • گربه  • گرگ تاسمانی  • گرگ خاکستری  • گرگ مزرعه  • گرگ  • گواناکو  • گور خر  • گورکن  • گوریل  • گوزن شمالی  • لاما  • لمور  • مرال  • موش ستاره‌پوزه  • موش شبگرد  • موش کور  • موش  • موش‌خرما  • میمون  • نامبت  • نسناس  • نهنگ  • نوک‌اردکی  • همستر  • والابی  • وامبت  • ول  • ویکونیا  • یوزپلنگ

جوندگان:

آکوچی • آگوتی • بیدستر کوهی • بیدَستر • پاکاراناها • پاکاها • تشی • توکوتوکو • چینچیلاها • خرگوش آفریقایی • خرگوش صخره‌ای • خرموش صخره‌ای لائوس • خوکچه هندی • دندان‌هشتی • سگ دشتی • سنجاب دم‌پولکی • سنجابک درختی شرقی • سنجابک درختی • گوندی • موش بیور • موش خاردار • موش کور آفریقایی • موش نیزار • موش‌های دوپا • موش‌های کور • موش‌های کیسه‌دار • هامستر دم‌دراز • هامسترهای دم‌کوتاه • هوتیا

پرندگان:

آبچلیک  • آب‌شکاف • ابیا • اردک • اسکوا • آق‌ناز • اکراس • اگرت • آلباتروس • آلوچه‌خورک • الیکایی • آنقوت • آووسِت • بادخور • باز • باسترک • باقرقره • بالابان • بال‌لاکی • بحری • بلبل خرما • بلبل • بلدرچین • بوبی • بوتیمار • بوچانگاه • بوقلمون • پاشلک • پپت • پرستو • پرستوک دریایی • پری شاهرخ • پشه‌خوار • پلیکان • پنگوئن • پیغو • ترمتای • تروفه • تلیله • تنجه • توکا • تیهو • جغد • جی‌جاق • جیرفتی • چاخ‌لق • چارخو • چرخ‌ریسک • چک • چکاوک هدهد • چکاوک • چکچک • چلچله • چنگر • چنگو • چوب‌پا • حواصیل • خروس • خروس کولی • خوتکا • دارخزک • دارکوب • دبدومک • دراج • درنا • دلیجه • دم‌جنبانک • دم‌چتری • دم‌سرخ • دودو • دودوک • دیوارخزک • زاغ • زاغی • زردپره • زغن • زنبورخوار • زنگوله‌بال • زیرآبروک • سار • سارگپه • سبزقبا • سرحنایی • سسک • سلیم • سلیم خرچنگ‌خوار • سنقر • سنگ‌چشم • سنگ‌گردان • سهره • سیاه‌خروس • سینه‌سرخ • شاه‌بوف • شاهین • شبگرد مصری • شبگرد • شترمرغ • شناگر • شهباز • شهدخوار • صدف‌خوار • صعوه • طاووس • طاووسک • طرقه • طرلان • طوطی • عروس‌طوطی • عقاب • عندلیب • غاز • غراب • غواص • فاخته • فالاروپ • فلامینگو • فنچ • فندق‌شکن • قرقاول • قرقی • قره‌ناز • قمری • قناری • قو • کاسکو • کاکایی • کاکل‌سیاه • کبک • کبوتر • کرکس • کشیم • کفچه‌نوک • کلاغ • کمرکولی • کورکور • کوکابورا • کوکر • کوکو • کیوی • گاوچرانک • گلاریول • گلوآبی • گنجشک • گیلار • گیلانشاه • لاچین • لک‌لک نیل • لک‌لک • لیکو • لیل • مارگردن • مرغ راز افریقایی • مرغ طوفان • مرغ عشق • مرغ ماهیخوار • مرغ مگس‌خوار • مرغ مینا • مرغ نوروزی • مرغ • مرغابی • مگس‌گیر • منقارشاخی • میش‌مرغ • مینا • میوه‌خور • نوک‌خنجری • هدهد • هزاردستان • هما • هوبره • یاکریم • یلوه

خزندگان:

• آفتاب‌پرست  • ایگوآنا  • تمساح  • توآتارا  • سوسمار  • گاندو  • گریال  • لاک‌پشت آبی  • لاک‌پشت  • مار  • مارمولک

دوزیستان

• وزغ  • قورباغه  • سمندر  • سمندر آبی  • کوم‌کور

آبزیان مهره‌دار:

اردک‌ماهی  • اسب دریایی  • پرنده‌ماهی  • سفره‌ماهی  • سگ‌ماهی  • شیرماهی  • کوسه  • گاوکوسه  • گربه‌ماهی  • مارماهی  • ماهی  • دهان‌گردماهی  • گراز دریایی

بی‌مهرگان

بندپایان:

زیرشاخهٔ شش‌پایان:

دم‌چنگال، پادُم، بی‌شاخک،

زیرشاخهٔ حشرات:

آبدزدک  • آخوندک  • آسیابک  • بید  • بید لباس  • بید کاغذ  • پروانه  • پشه  • جیرجیرک  • خرخاکی  • خرمگس  • دراکولا  • زنبور  • زنجره  • ساس  • سنجاقک  • سوسری  • سوسک  • شپش  • شپشک  • شپشک زهار  • شته  • کک  • گوشخیزک  • مگس  • مگس بادخور  • ملخ  • مورچه  • موریانه  • هزارپا

زیرشاخهٔ سخت‌پوستان:

آرتمیا  • پاروپا  • خرچنگ آب شیرین  • خرچنگ دریایی  • خرچنگ  • دافنی  • سپرمیگو  • شاه‌میگو  • شپشک‌ماهی  • کریل  • کشتی‌چسب  • میگو

زیرشاخهٔ قلاب‌داران:

عنکبوت دریایی، خرچنگ نعل اسبی،

زیرشاخهٔ عنکبوتیان:

رتیل  • عقرب  • عنکبوت پادراز  • عنکبوت  • کنه  • هیره

زیرشاخهٔ بسیارپایان:

خردپا  • صدپا  • کوتوله‌پا  • هزارپایی

دیگر بی‌مهرگان

زیرشاخهٔ شاخهٔ کیسه‌تنان:

اوبلیا  • ایروکانجی دریا  • چتر دریایی  • زنبور دریایی  • شقایق دریایی  • عروس دریایی  • عروس ساقدار دریایی  • فیزالیا  • قلم دریایی  • مرجان بادبزنی  • مرجان دریایی  • هیدر

زیرشاخهٔ خارپوستان:

آفتاب‌گردان دریایی  • توتیای دریایی  • خارپوست دریایی  • خیار دریایی  • زنبق دریایی  • ستاره دریایی  • ستاره شکننده  • ستاره سبدی  • سکه دریایی  • مینای دریایی

زیرشاخهٔ نرم‌تنان:

بس‌صدفی  • بی‌صدفی  • پروانه دریایی  • تک‌پاره‌صدفی  • حلزون دوکفه  • حلزون سیب  • خاره‌چسب  • دوکفه‌ای  • سپرپا  • سرپاور (هشت‌پا، ده‌پا)  • شکم‌پا  • صدف خوراکی  • صدف مروارید  • گوش‌ماهی  • گهواره دریایی  • لیسه  • لیسه دریایی  • ناوپا

زیرشاخهٔ کرم‌ها:

کرم پهن  • کرم حلقوی (از جمله: زالو)  • کرم لوله‌ای

زیرشاخهٔ اسفنجیان:

اسفنج آهکی  • اسفنج دریایی  • چنداسفنجی  • سخت‌اسفنج

زیرشاخهٔ طنابداران دریایی:

آب‌دزدک دریایی  • آتش‌تن  • سالپ  • لاله دریایی

دارو دادن به کبوتر

در مورد دارو دادن به کبوتر یک نکته مهم را باید رعایت نمود(نوع بیماری)که حتما باید صحیح تشخیص داده شود.

اگر شخصا در رابطه با بیماریهای این حیوان تجربه کسب کرده اید با تشخیص صحیح می توانیدبه حیوان داروی لازم را به مقدار کافی بدهید.

توضیح :

انواع بیماریها:

۱-امراض باکتریایی: بیماریهایی که توسط باکتری ایجاد می شوند معمولا به بیماریهای عفونی معروفند.

برای درمان این بیماریها(بسته به نوع آن)می توانید از انواع مختلف آنتی بیوتیک مانند(تتراسایکلین یا تایلوزین ویا اریترومایسین)استفاده نمایید.البته در صورت تشخیص صحیح.در غیر اینصورت حتما به دامپزشک مراجعه نمایید. از خوراندن بدون علت آنتی بیوتیک به پرنده جدا خودداری نمایید.زیرا این دارو علاوه بر از بین بردن باکتری به سلولهای بدن نیزآسیب می رساند.

بنده بعضا مشاهده کرده ام که افرادی بدون علت و صرفا به دلیل پیشگیری به حیوان آنتی بیوتیک وسیع الطیف می دهندآن هم چند مرتبه در هفته.برای پیشگیری بیماری میتوان ماهی یکبار تتراسایکلین ۲۵۰میلی گرمی را در ۴لیترآب حل نمود و به پرندگان خوراند.در رابطه با ویتامینهای شیمیایی.اگر این مواد بطور طبیعی (در دانه های غذایی مختلف)به حیوان خورانده شود بهتر است. در غیر اینصورت اگر کبوتر در حالت جوجه کشی نباشدهر ۱۵ روز به آن از ویتامینهای شیمیایی استفاده کرد.

۲- بیماریهای ویروسی مانند نیوکاسل وآنفولانزا.قبل از ابتلا پرنده به این بیماریها باید بدن آنرا ایمن ساخت و برای این کار از واکسنهای دوگانه روغنی نیوکاسل-آنفولانزا استفاده نمایید.بیماریهای ویروسی راه درمان قطعی نداشته و باید قبلا با تزریق واکسن بدن پرنده را دارای ایمنی لازم نمود.

تشخیص طوطی مریض

در صورتیکه به طور مستقیم و سریع موفق به یافتن علل کسالت طوطی خود نمی باشید، بایستی حتما به دامپزشک مراجعه کنید . اما واقعیت آن است که دامپزشکان متخصص در زمینه پرندگان و ماهیان تزیینی بسیار کم هستند . البته این وضعیت در ظرف دهه های اخیر قدری تغییر یافته و مخصوصا در شهر های بزرگ دامپزشکان در این زمینه نیز کم و بیش یافت می شوند.معمولا مجتمع های علاقه مندان فروشگاه های معتبر و نیز پرورش دهندگان چنین متخصص هایی را می شناسند. نگهدارنده طوطی باید صرف نظر از نیازهای احتمالی ، مشخصات دامپزشکی مطلع را در اختیار داشته باشد .

مشخصه های طوطی بیمار :

معمولا شروع بیماری همواره با تغییر حالات طوطی همراه خواهد بود.  برای تشخیص این تغییرات باید به حالات طبیعی پرنده آگاهی داشت . در صورتیکه شک دارید بهتر است طوطی را دقیقا مورد توجه قرار داد . برای این منظور بهتر است به گونه ای ایستاده و یا بنشینید که طوطی متوجه نشود . طوطی های دستی و حتی اهلی قادرند در حالیکه مورد توجه اند ، حالات واقعی خود را برای مدتی طولانی پنهان کنند . طوطی بیمار بسیار آرامتر از سایرین است . طوطی بیمار بیشتر از حد معمول خوابیده و در این حال دو پایش روی میله بوده و پرهایش پف کرده اند . پرنده سریعتر تنفس کرده و این تنفس می تواند به صورتی باشد که دمش بالا و پایین برود . از جمله سایر علائم بروز بیماری ها کمی اشتها ، نخوردن و اسهال را میتوان نام برد.

قانون درباره نگهداری حیوانات خانگی در واحدهای مسکونی چه می‌گوید؟

قانون درباره نگهداری حیوانات خانگی در واحدهای مسکونی چه می‌گوید؟

«میزان» در پاسخ به این سوال نوشت: بر اساس تبصره ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها، نگهداری حیوانات در مشاعات آپارتمان‌ها مثل راه‌پله، پشت بام و پارکینگ ممنوع است.

در خصوص نگهداری حیوانات در قسمت‌های اختصاصی (در داخل واحد آپارتمانی)، صرفا در صورتی که اقدام همسایه، نوعی تهدید علیه سلامت ساکنین باشد یا آنکه نگهداری حیوان سبب سلب آسایش همسایه‌ها شود، امکان شکایت وجود دارد؛ مانند آنکه در نیمه‌شب صدا‌های نامتعارف از حیوان به گوش برسد. در این حالت اگر آپارتمان دارای مدیر ساختمان است، وی می‌تواند با در دست داشتن صورت‌جلسه‌ای که حاوی شرح موضوع مزاحمت ناشی از نگهداری حیوان است به دادسرای محل وقوع ملک خود مراجعه کند و خواستار رسیدگی قضایی شود. در غیر این صورت، همسایه‌ها نیز می‌توانند راسا نسبت به پیگیری شکایت خود اقدام کنند.